Irak’ın Türkiye’ye petrol ihracatındaki duraksamanın, geçen yıl Erbil ve Bağdat arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle yeniden başlatılamamış ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ziyaretiyle çözülebileceği değerlendirilmektedir. Irak’tan Ceyhan Limanı’na akış, Türkiye ve Irak arasındaki petrol ihracatıyla ilgili Paris merkezli Uluslararası Tahkim Mahkemesi’nin bir kararı sonucunda 25 Mart 2023 tarihinde durmuştu.
Erbil ve Bağdat’ın petrol ihracatı konusunda anlaşamaması nedeniyle, Irak ekonomisinin geçen yıl yaklaşık 14 milyar dolar kaybettiği tahmin edilmektedir. 22 Nisan’da Irak’ı ziyaret etmesi beklenen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ziyaretinde petrol ihracatının yeniden başlatılmasının önemli bir gündem maddesi olması beklenmektedir.
Irak’ın enerji uzmanları, Irak’tan Türkiye’ye petrol ihracatının yeniden başlamasının hem ülkeler hem de Bağdat-Erbil ilişkileri üzerinde olumlu etkileri olacağını düşünmektedir. Enerji uzmanı Mazin es-Saad, Irak ve Türkiye arasında devam eden karşılıklı ziyaretlerden bahsederek, petrol ihracatı konusunun Erdoğan’ın ziyaretiyle çözülebileceğini belirtti.
Irak Enerji Merkezi Başkanı Firat Musevi ise, Irak’ın günde 350.000 varil petrol taşıma kapasiteli bir boruyu onarmaya devam ettiğini ve bu borunun Kirkuk’tan Fishkhabur’a kadar olan kısmının onarıldığını belirtti. Musevi, Kürdistan Bölgesel Yönetimi (KBY) tarafından üretilen petrolün merkezi hükümetin kontrolü altına girmesinin gerekliliğini vurgulayarak, Irak’ın Türkiye’ye petrol ihraç etme konusunda gücünü artıracağını söyledi.
Enerji uzmanı Sehriyar Seyhler ise, petrol ihracatının KBY ekonomisinin omurgasını oluşturduğunu ve Bağdat ile Erbil arasındaki en büyük siyasi sorunun petrol sorunu olduğunu vurguladı. Petrol ihracatının durması nedeniyle bazı şirketlerin son 13 ay içinde KBY’den ayrıldığını belirten Seyhler, ihracatın başlamasının bu şirketler ve bölgedeki yatırımlar için olumlu yansımaları olacağını söyledi.
Sonuç olarak, Irak’tan Türkiye’ye petrol ihracatının ve KBY’den merkezi hükümete petrol satışının yeniden başlatılmasının, hem ekonomik hem de siyasi açıdan olumlu sonuçlar doğurması beklenmektedir. Erdogan’ın Irak ziyareti, Erbil ve Bağdat arasındaki sorunların çözümüne de katkı sağlayabilir.
