Avrupa sanat dünyasının önemli etkinliklerinden biri olan İstanbul Bienali, baş küratörü istifa ettikten sonra 2025 yılına kadar ertelendi. İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı’nın yaptığı açıklamada, bienalin Eylül ayında planlandığı gibi açılmasının “imkansız” hale geldiği ve bu nedenle ertelendiği belirtildi. Bienalin baş küratörü olarak atanan İwona Blazwick’ın istifasının ardından erteleme kararı alındı.
Haberlerde, bienal etrafında yaşanan bir skandala dikkat çekiliyor. İşe başlamadan önce, Blazwick, iş için başvuruları değerlendiren dört kişilik danışma kurulunun bir üyesiydi ve başlangıçta, Defne Ayas’ın bienalin başında olması için önerildi. Ancak bienalin organizatörleri bu seçeneği reddetti ve Ağustos ayında Blazwick’ın bu görevi üstleneceğini duyurdu. İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı’nın bir sözcüsü, Türkiye’de siyasi olarak tartışmalı olabileceği iddiasıyla Ayas’ın seçildiğini neden reddettiklerine ilişkin e-posta yoluyla yapılan bir soruşturuya yanıt vermedi.
Blazwick, son yirmi yılda Londra’daki Whitechapel Gallery’i yöneten çağdaş sanat dünyasının dikkat çeken isimlerinden biridir. Ancak Blazwick’ın atanmasının koşulları konusunda yapılan raporlar ve Türk sanatçıların eleştirileri sonrasında, 2024 Bienali’nin organizatörlerine yönelik çeşitli eleştiriler yapıldı. Önceki bienal katılımcılarından bazıları, organizatörlerin küratöryel seçim sürecini yenileme çağrısında bulundular.
1987 yılında başlayan ve şehrin çeşitli mekanlarında gerçekleşen İstanbul Bienali, 2000’lerin başından bu yana önemini artırmıştır. Bu yılın bienali, “kayıp ve travmanın ardından sanatın rolüne” odaklanacaktı. Ancak bienalin tarihi ve öneminden dolayı, bienal günümüzde uluslararası küratörler ve koleksiyonerlerin Türk sanatçıların kaygılarına pencere oluşturuyor. Ancak, Türk sanatçılarından bazıları, hükümeti veya muhafazakar destekçilerini üzmekten kaçınmak için kendilerini sansürlüyorlar.
İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı’nın sözcüsü, 2025 Bienali için yeni bir küratör atanacağını ve bu atamanın daha şeffaf bir süreçle yapılacağını belirtti. Yeni küratörün atanmasının ardından düzenlenecek bir etkinliğin sanat üretimi ve paylaşımı için “uygun bir zemin” teşkil etmeyeceğini belirten dört Türk sanatçısı, daveti geri çevirdiklerini duyurmuştu.
