Bu rapor, 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş’ı etkileyen depremlerin ardından Türkiye’nin güneydoğusundaki 11 ilde yaşayan engellilerin durumuna odaklanmaktadır. Engellilerin Kuruluşları (OPD’ler) temsilcileri ile telefon görüşmeleri aracılığıyla yürütülen danışmanlık görevi, Engellilik Dâhil Etme Görev Gücü üyeleri tarafından gerçekleştirildi. Ancak görüşmeciler arasında cinsiyet ve engel türü çeşitliliği konusunda zorluklarla karşılaşılsa da toplanan bilgiler, depremlerin engelliler üzerindeki etkisi, deprem yanıtı, OPD’ler üzerindeki etkisi ve OPD’lerin yanıtta yer alması hakkında iyi bir genel bakış sunmaktadır.
Rapor, genellikle mevcut anketlerde göz ardı edilen engellilerin ihtiyaçlarının doğru veri ve kapsamlı değerlendirmelerinin gerekliliğine vurgu yapmaktadır. OPD’lerin ve engellilerin kendi katılımlarının, kapsayıcı ve erişilebilir programları yönlendirmek için doğru bilgi toplaması için kritik önemde olduğu vurgulanmaktadır.
Bulgular, engellilerin sağlık hizmetlerine, rehabilite edici hizmetlere, yardımcı cihazlara ve psikososyal desteğe ulaşmada zorluklar yaşadığını ortaya koymaktadır. Bazıları için temel ihtiyaçlara, hijyen malzemelerine ve sanitasyon tesislerine erişim de sınırlıydı, bu da günlük yaşamlarını etkilemiştir. Deprem yanıtında çeşitli derecelerde başarı olsa da, engellilerin benzersiz ihtiyaçlarını ve hassasiyetlerini ele almadaki boşluklar belirgin olmuştur. Rapor, kadın ve çocuklar da dahil olmak üzere çeşitli alt grupların karşılaştığı zorlukları ele almaktadır. Ayrıca depremlerden dolayı engel kazananlar, eğitim, istihdam ve OPD’lerin operasyonel kapasitesinin üzerindeki etkileri de tartışılmaktadır.
Rapor, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları için önerilerle sonuçlanmaktadır. Bu öneriler, engelliler, temsilci kuruluşları ve grupları için özel acil durum hazırlık eğitimi, kapsamlı veri toplama, erişilebilir altyapı, kapsayıcı hizmet sağlama ve paydaşlar arasındaki işbirliğinin artırılmasını içermektedir. Bulgular, afet yanıtında daha kapsayıcı ve kapsamlı bir yaklaşımın gerekliliğini vurgulamakta, engellilerin karşılaştığı çeşitli zorlukları tanıyacak ve ele alacak, haklarını ve refahlarını kriz zamanlarında koruyacak bir yaklaşımın sağlanmasını önemsemektedir.
