Türkiye’nin AB Dairesi Başkanı ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Kemal Bozay, Pazartesi günü, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Birliği dış politika başkanı Josep Borell tarafından Türkiye-AB ilişkileri konusunda yapılan ortak deklarasyonu, ilişkileri düzeltmek için büyük bir adım olarak gördüğünü belirtti.
Bozay, AB ve AB üye ülkeleri ile Türkiye arasında vize başvurularını kolaylaştırmak ve hızlandırmak için hem ikili hem de çok taraflı düzeyde görüşmeler yapıldığını, iş insanları, akademisyenler, öğrenciler, sanatçılar ve medya profesyonelleri gibi gruplar için bu tür bir adımın oldukça olası olduğunu söyledi.
“Bu muhtemelen gerçekleşir çünkü bazı ilerleme kaydedildi. Örneğin, bazı yerlerde başvuru ve randevu süreçlerini üç ya da dört haftadan ikiye indirmişlerdir” dedi.
Avrupa Komisyonu’ndan alınan verilere göre, 2014 ve 2016 yılları arasında Türk vatandaşları için Schengen vizesi reddetme oranları yaklaşık %4 iken, 2016’dan sonra her yıl artarak 2021’de %17’ye yükseldi, 2022’de ise dikkate değer bir düşüşle %15,7’ye kadar geriledi.
Bozay, “Biz Borrell raporunu dikkate aldık. Sayın Cumhurbaşkanımızın Vilnius’ta AB ile ilişkileri canlandırmak için yapmış olduğu çağrı, AB’nin Türkiye’yi değerlendirmesi aşamasında etkili oldu ve bu rapora yansıdı” dedi.
Bozay ayrıca, rapordaki önerilerin uygulanması Türkiye-AB ilişkilerinde önemli bir ilk adım olacağını belirtti.
Bu konuda tüm AB kurumlarından hızlı ve somut adımlar atmasını beklediklerini belirten Bozay, gümrük birliğinin modernizasyonu konusunda teknik ekipler ve resmi görüşmeler açısından Dışişleri Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı seviyesinde yapılan toplantılarda beklentilerin AB tarafına iletilmiş olduğunu ifade etti.
“Teknik görüşmelerin koşulsuz başlamasını ve bunun için komisyonun yetkilendirilmesini bekliyoruz” dedi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Aralık ayının 12’sinde, Avrupa Komşuluk ve Genişleme Komiseri Oliver Varhelyi ile telefon görüşmesi yaptı, bu görüşmede, genişleme konularındaki genel konseyl sonuçları ve 14-15 Aralık’ta yapılan AB zirvesi ile ilgili konular ele alındı.
Fidan, gümrük birliğinin güncellenmesi, yatırım alanında iş birliğinin artırılması ve vize kolaylığının sağlanması gibi konularda AB’den yakın zamanda somut adımlar beklediğini tekrarladı.
Türkiye, resmi olarak AB’ye katılmak için 24 yıldır aday olmasına rağmen, son yıllarda bir dizi anlaşmazlık ve siyasi engeller nedeniyle katılım görüşmeleri durmuştur. Türkiye, üyelik kriterlerinin çoğunu yerine getirdiğini iddia ediyor. Katılım süreci durmasına rağmen, Türkiye, 27 üyeli blok için önemli bir ekonomik ve savunma ortağı olarak kalmıştır.
Türkiye, Aralık 2013’te AB ile “vize serbestleştirme diyalogu” başlattı. Yetkililer, vize serbestleştirmesi yol haritasındaki 72 kriterden 66’sının şimdiye kadar yerine getirildiğini ve geri kalan kriterlerin yerine getirilmesi ve sürdürülebilirliğinin sağlanması için çaba gösterildiğini belirtiyorlar. Amaç, Türk vatandaşlarının İrlanda ve Schengen ülkeleri İzlanda, Lihtenştayn, İsviçre ve Norveç hariç olmak üzere tüm AB üyeleri için kısa süreli turistik, iş veya aile ziyaretleri (90-180 gün) için vize almak zorunda kalmamalarını sağlamaktır.
Bu yazın başından beri Ankara ve AB, yıllardır karşılıklı güven ve stratejik hedeflere doğru değil, sadece zorunluluktan dolayı hareket eden ilişkilere yeniden can vermek için çalışıyorlar.
Mayıs ayında sona eren cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin ardından, Brüksel, Türkiye ile işbirliğinin önemine vurgu yapmaktan, “stratejik ve geleceğe yönelik bir temel üzerinden ilişkilere devam etme”ye geçti.
